Specifieke interesses

Wat ik onder andere zo fantastisch vind aan autisme is de specifieke interesses die mensen met autisme hebben. Als moeder van meerdere autistische kinderen kan ik uit ervaring zeggen dat dit al heel jong zichtbaar is, maar… ook andere vorm kan krijgen door de jaren heen. En andere vorm zal krijgen, omdat ze zich ontwikkelen in hun fascinaties.

Vaak hebben mijn man en ik gedacht dat we moesten ingrijpen om het ‘in goede banen te leiden’ en het kind een evenwichtig aanbod van ervaringen moesten geven. Terugkijkende echter, ook naar mijn eigen leven, ben ik blij dat ik de interesses veelal gewoon gestimuleerd heb.
Mijn eigen leven kenmerkte zich ook door fascinaties. Obsessief, fanatiek, je kunt het vele namen geven… als ik iets oppakte dan stortte ik me daar voor de volle 300% op. Autisten kunnen een enorme focus leggen om dat te leren of maken wat ze in hun vizier hebben. Gedreven door een sterke intentie van binnenuit. En juist dit laatste maakt dat ik met het bewustzijn dat ik nu heb begrijp hoe belangrijk het is juist deze interesses te stimuleren in plaats van te egaliseren en uit te strekken over een bredere interesse….

Zo hoorde ik een moeder over haar dochter die nooit vriendinnen mee naar huis nam… Het enige dat ze deed was tekenen. tekenen, tekenen. Natuurlijk maakte haar ouders zich zorgen over haar sociale ontwikkeling, maar ze was niet te stoppen. Ze moest tekenen. Onlangs is ze als 16-jarige aangenomen op de kunstacademie.
Of een ander verhaal van een zoon. Hij stortte zich al heel jong op lego en rubiks en tekende op school alleen maar doolhoven. Natuurlijk dachten zij weleens: zou dat psychologisch wel goed zijn? Later is hij zich gaan verdiepen in mechaniekjes die werden gebruikt als sluitingen van houten doosjes. En nu… is hij aan het smeden geslagen, naast zijn opleiding voor meubelmaker. Hij is een bouwer. Hij fabriceert kunstzinnige stalen mechanieken in houten meubels. Hoe wauw is dat?! Dag en nacht is hij te vinden in de schuur. Oefenen, oefenen, oefenen. Nog beter, nog gedetailleerder, nog geavanceerder.

Onder de autisten bevinden zich vele pioniers. Nieuwe denkers. Mensen die hun leven weiden aan één specifiek onderwerp en daarover de diepte ingaan. Verder gaan dan de huidige ontdekkingen. Verder, dieper, gedetailleerder. Er zit zo enorm veel kwaliteit en intelligentie onder mensen met autisme. En het is zo zonde dat we die al jong de kop in drukken… uhh correctie, proberen de kop in te drukken, omdat we op scholen in alle vakken minimaal gemiddeld moeten zijn. Autisten willen niet de breedte in, ze willen de diepte in. Ze hebben de wereld iets unieks te bieden en hebben ruimte nodig en tijd om zich te ontwikkelen op dat nauwe lijntje van hun interesse.

Waar veel kinderen en jong volwassenen met autisme tegenaan lopen zijn de (onlogische) regels van de maatschappij. De meeste niet-autistische volwassenen zijn dit gewend en volgen die regels. Dan kan het best moeilijk zijn als je kind niet in het maatschappelijk patroon wil meelopen… of kán meelopen. Heb ook een beetje vertrouwen in de innerlijke leiding van het kind zelf. Iedereen kent het: wanneer we intrinsieke motivatie hebben gaan we als een trein. Die moet je zien te prikkelen. En die ligt nou juist op een nauw gebied. In mijn leven vertaalde ik altijd alles naar mijn interesses. In alles wat ik deed, las, hoorde maakte ik intern de koppeling naar mijn interessegebied. Dat maakte dat ik te porren was voor het een en ander. Is het niet zinvol in onze ogen, dan is het een kwelling om te doen. Zinvol en praktisch, dat zijn de drijfveren, niet sociaal geaccepteerd, omdat het moet of ‘netjes’ is.

Wel wil ik waarschuwen voor ongezonde focus. Dan mag je ingrijpen en een ander gezichtspunt aanbieden. Wanneer obsessie niet meer verbonden is met het hart, maar het kind mentaal heeft overgenomen dreigt het uit verbinding met zichzelf te raken. Dat geldt overigens voor iedereen. Pas daarvoor op! Gedrevenheid wordt gestuurd door het hart en niet door het hoofd. Het hoofd biedt focus en het lijf voert uit, maar de sturing moet vanuit het hart komen, vanuit liefde en enthousiasme.

Het is niet direct als jong autistisch kind duidelijk wat het is wat je hier te doen en te ontwikkelen hebt, maar iedere keuze uit interesse en fascinatie is een stukje op het pad naar verfijning. Mijn wens is dat ouders zich geen zorgen zullen maken hierover, maar de ruimte geven en de middelen voor het autistische kind om zich in de diepte te ontwikkelen. Merk de interesse op, maar vooral: laat ze het zelf uitzoeken en aangeven. Ik maakte ooit de fout ze naar een leraar te sturen (muziek in dit geval). Maar autisten zijn heel vaak autididact. Ze willen hun eigen manier vinden. Of op z’n minst hun eigen leraren kiezen. En juist daarin ligt hun kracht…

Onze kracht 😉