Het gebeurde naar aanleiding van een interview dat ik hoorde over de jeugd van een vrouw die gediagnosticeerd was met Asperger. De enorme herkenbaarheid maakte dat ik een online test ging doen. Ik scoorde 100% positief.
Dit was het begin van een officieel onderzoek en een informatievergaarwoede dat met een scherp oplettend oog en een achtergrond in jarenlang onderzoek naar ‘de mens’ gelezen werd.
Je kunt je misschien voorstellen dat ik totaal in shock was toen ik mezelf herkende in werkelijk alle a-typische kenmerken. Het was niet zozeer de vraag: ‘zou dit waar zijn?’ het was meer een zeker weten, omdat er enorm veel puzzelstukjes op z’n plek vielen. Zeker in relatie tot mijn toen net overleden vader. Maar ook een enorme opluchting. ‘Dan hoef ik bepaalde dingen die ik moeilijk vind niet per se meer te kunnen’, want kan-het-niet, bestond nooit en dus moest ik mijn hele leven lang al het moeilijke toch trotseren. Zeker, dat heeft me veel gebracht! Maar die boog mocht iets minder gespannen komen te staan.
Mijn hele leven kwam in een ander daglicht te staan met dit inzicht… en tegelijk veranderde er niets, want ik was nog steeds mezelf. En voor mij ben ik gewoon normaal…én gelukkig. Het is bijna vreemd dat je dan blijkt te behoren tot een groep ‘apartelingen’ terwijl in jouw beleving velen om je heen zich juist onnatuurlijk gedragen. Gelukkig heb ik genoeg eigenzinnigheid om daar niet in te duiken en mijn eigen visie te vormen over het autistische gegeven.
Daarom begon ik me in te lezen, want ik kon niet rusten tot alles weer in ruste was vanbinnen. (Autistisch trekje;) Ik verslond boeken, proefschriften, internetartikelen, videomateriaal en autisme tijdschriften.
Kenmerken
In deze boeken vond ik een 3-tal theorieën die aangehouden worden in het begrijpen en diagnosticeren van autisme. Als ik die theorieën las en dacht aan gedragingen van mijn autistische zoon, dan kon ik het denkspoor volledig volgen. Echter, als ik deze theorieën van binnenuit ging checken, leek het of ze iets cruciaals over het hoofd zagen. Het waarom leek niet volledig te kloppen.
Ook vond ik opsommingen van kenmerken en uitleg daarover van hen die het gedrag van mensen met ASS hadden geobserveerd. Allemaal puzzelstukjes die veel duidelijk maakten, maar toch ook miste ik hier echt begrip over het waarom. Eenmaal duidelijk wát er precies fundamenteel(!) anders was aan mij… of ‘ons’, maakte nog niet aannemelijk waarom dat zo was. Als ik daar heel goed naar keek en in mijzelf observeerde was het echter zo klaar als een klontje…
De overgevoeligheid of juist het gebrek aan contact met het lichaam (wat volledig energetisch is). Het niet kunnen loslaten van bepaalde informatie (Omdat er nog iets mee moet). Niet overweg kunnen met beginnen en einden (Omdat alles vloeiend in elkaar overgaat). De letterlijke opvatting van gesproken informatie (Net zo feitelijk als de natuur).De eenzijdige interesse. (Omdat je je in de diepte ipv in de breedte wilt ontwikkelen) Het sociale spel niet altijd herkennen. (en soms onzinnig vinden) de keuzestress (afhankelijk van hoeveel druk erop wordt gelegd en hoe de vraag wordt gesteld) De gefragmenteerde waarneming (maar niet onwillekeurig)… Het is allemaal eigenlijk heel logisch… als je the missing link erbij pakt.
Overigens is het wel bijzonder dat in de opsommingen van kenmerken vooral de probleemkenmerken vermeld staan, want je zou er ook aan toe kunnen voegen:
Vaak goed in exacte vakken (omdat we kijken vanuit natuurlogica). Eerlijk en oprecht (omdat we geen dubbele agenda’s hebben). Gericht op structuurvorming (heel handig in het zien van samenhang, waar niemand het ziet) Percentueel behoorlijk veel meer intelligentie (52% van mensen met ASS heeft een bovengemiddeld tot hoogbegaafd IQ t.o.v. 16% bij neurotypische mensen, bron: NAR). Anderen in hun waarde laten…
Ik heb gemerkt, dat er structureel twee dingen over het hoofd werden gezien in de theorieën waar bijna alle a-typische kenmerken naar zijn terug te voeren:
- het waarnemen van de wereld vanuit energetisch perspectief en
- het ontbreken van de ik-referentie (niet te verwarren met zelfbewustzijn), wat een veel grotere impact heeft dan wordt gedacht. (Zowel positief als onhandig in de huidige sociale structuur) Beiden verdienen een apart artikel.
Ik was verrast toen ik kennis maakte met de ‘geef me de 5’ methode, waar in de communicatie bewust een wie, wat, waar, wanneer en hoe wordt toegevoegd om de omgeving en toekomst begrijpelijk en overzichtelijk te maken. Ik realiseerde me dat ik al jaren in mijn lessen schrijf: “om werkelijk geluk te kunnen ervaren, dien je de wie, wat, waar, wanneer en hoe los te laten”. Een maf kruisverband: een neurotypische vrouw die autisten helpt functioneren in de neurotypische wereld en een a-typische vrouw die de neurotypische mens leert te leven vanuit een natuurwetkundig logischer gezichtspunt. Met veel aftrek overigens, omdat ik mijn vinger kon leggen op de discrepantie tussen de natuurlijkheid en de beperkende mentale regels. Ik kon het zien, omdat ik er niet in gevangen zat zonder ik-referentie en stevig ingebed was in het gevoelsstandpunt. Mijn punt is: We kunnen het beste uit elkaars werelden overnemen… Dat is het goede nieuws….
Dat werd mijn persoonlijke doel.
Een label dragen
Het heeft me verwonderd dat ik pas op 42-jarige leeftijd ontdekte dat er sprake is van autisme. Ongetwijfeld ben ik voor mijn omgeving nooit een probleem geweest. Ik sprak nooit veel, je had geen last van me. Maar zoals alles komt alles altijd op het juiste moment, het universum kent een feilloze timing. Eerder had Ik dit label niet zo volwassen kunnen dragen. Had mijn vader dit niet willen weten. Moest ik eerst mijn sporen verdienen als inspirerend voorbeeldfiguur. En had dit ongetwijfeld tot veroordeling geleid als jij, lezer, Vera niet eerst in je hart had gesloten…
De diagnose is een absolute verrijking geweest. Zelfinzicht is goud waard.
Als iets zo fundamenteel voelt, moet je zorgen dat het vóór je gaat werken. Met je persoonlijkheid heb je het te doen in deze wereld. Het is je gereedschap, het voertuig waarmee je je verlangens neer zult zetten. Geboren zijn met een autistische constitutie is allesdoordringend, het is nergens níet merkbaar… Daarom voelt het als en kan ook met trots zeggen: “Ik bén een autist”. (Ik had bijvoorbeeld nooit de 8 emotiegroepen visie kunnen ontwikkelen zonder autisme, ik had vast niet zo eigenwijs mijn eigen pad gevolgd zonder autisme en ik was nooit zo scherp in mijn waarneming geworden zonder autisme). Hiermee voel ik mezelf niet onderdeel van een groep gehandicapten, maar geboren met bepaalde eigenschappen die ik in kan zetten. Het is het perfecte pakketje geweest om te kunnen doen wat ik hier te doen heb.
Steeds meer ASS
We kunnen niet onder het feit uit dat het aantal ASS diagnoses explosief is gestegen. Je ziet grote behoefte aan handleiding: hoe om te gaan met mensen met ASS? En andersom paniekgevoel: hoe te functioneren in deze onlogische maatschappij? Wat mij betreft is daarin nog een hoop te doen en ik voel liefdevolle passie daar een bijdrage aan te leveren
In het respecteren van beider standpunten.
In het begrijpen van beider behoeften.
In het leren van elkaar.
En het jezelf te verrijken met het goede.
…
Dankjewel Vera voor je artikelen en jou visie over autisme. Het aspect ontbreken van Ik- referentie sloeg in als een bom! Precies wat ik al jaren voel het ontbreken hiervan en wat ik nooit uit kon leggen aan de ander…….
Sinds 5 maanden weet ik dat ik autisme heb terwijl ik dit vermoeden al jaren had. Onwijs veel jaren therapie gehad, ook andere diagnoses ooit gesteld maar geen enkele was “raak”. En nu is er eindelijk duidelijkheid en voelt het zo kloppend. Aan mij de taak om te leren en te leven met autisme wat ik een mooie uitdaging vindt in deze maatschappij. Eigenlijk leef ik er al jaren mee (ben 51 jr) 🙂
Vandaag lees, luister en zie ik voor het eerst over en naar jou Vera!
Jouw missie en visie klinkt als de nieuwe stroming in de ggz, namelijk De Nieuwe GGZ : Persoonlijke diagnostiek naast of i.p.v. DSM 5 diagnostiek.
Eind 2017 is ben ik, toen 54 jaar, gediagnosticeerd met een disharmonisch autisme profiel.
Ik werk sinds 1986 in de ggz, vanaf ’91 als verpleegkundige B en sinds ’97 als SPV
Missie: ik wil mij inzetten als ervaringsdeskundige.
Wat een bijzondere en inspirerende woorden gebruik jij in je uitleg: ik herken enorm veel in je uitleg over emotie/gevoel, wie ik ben en wat de richting aangeeft van wat mij drijft.
Hgr Jos Nederpel
Kippenvel en tranen als ik dit schrijf. Mijn diagnose ASS (Asperger type) en ADD is iets waar ik heel open in ben. Omdat ik hier juist trots op ben. Ik zie het als een enorm voordeel in mijn leven. En zou zo graag anderen met ASS willen helpen om dit ook zo te ervaren. Heb al ervaring in werken met mensen met ASS, toen al kreeg ik te horen dat ik ze zo goed aanvoelde. Had zelf de diagnose niet en er ook geen weet van. En nu, nu ik opnieuw er klaar voor ben om ander werk te gaan doen, weet ik wat ik wil. Vandaar mijn kippenvel en tranen gevoel. Mijn graadmeter dat het resoneert met wat ik als ziel wil. Nu nog uitvogelen hoe? Dankjewel lieve Vera voor je teksten. Ook over alle andere onderwerpen! Ze verhelderen inderdaad. (Herken je dit ook? Lichamelijk contact met vreemden vermijd ik, maar knuffelen met geliefden, niks fijner!) Lieve groet, Christine
Wat logisch en wat verhelderend. Heb jarenlang gevochten tegen het stempel, herkende mij niet in het gebrek aan empathie. De manier waarop autisme beschreven werd, raakte voor mij geen kern en voelde mij gestigmatiseerd. Ja, begreep weinig van machtsspelletjes en het niet denken vanuit het grotere belang, maar steeds dat vechten om persoonlijke herkenning, waar heel veel ongeschreven sociale regels op gebaseerd zijn. Voelde mij zoals het liedje van Spinvis – Club insomnia. Lang anorexia gehad. Waren niet veel therapieën voor, want focus op gewicht. Maar als ze er waren, puur gericht op het versterken van de identiteit en het werkte niet! Het maakte wanhopig. Maar nu… herken dit en nu weet ik: het is ok.
Ik denk al 7 jaar dat ik hoogsensitief ben.
Dat was een verademing. Daarvoor dacht ik 50 jaar lang dat ik mislukt was.
Ik ben vreselijk in de war nu.
Een vriend wees me op dit, en alles staat weer op losse schroeven. Dat is mooi, want ik zat zo vast dat ik omviel. Maar het voelt … nou ja, hoe voelt iets als je houvast geen houvast blijkt te zijn.
Ik denk dat ik “geen ik” niet kan bevatten omdat ik niet kan beseffen wat “wel ik” is.
En omdat ik heel erg goed ben geworden om het gat van geen ik, heel subtiel in te kleuren.
Ik hoor slecht. Je video’s kosten mij bergen energie, ook omdat de regen van kwartjes in mijn hoofd zo’n herrie maakt.
Ik ben dus benieuwd naar je boek. Schrijf door!
Ik heb bij mezelf een vermoeden van ASS en er een paar jaar terug veel over gelezen en het toen weer los gelaten. Sinds kort heb ik een nieuwe baan in de zorg waarbij ik tegen dingen aanloop omdat ik veel tijd door breng met collega’s en cliënten; mijn aandacht is vaak erg gericht naar buiten en op anderen waardoor ik contact met mijn lichaam verlies. Wanneer ik voor langere tijd bij een groep mensen ben, heb ik het gevoel dat ik langzaam onzichtbaar word en mijn stem steeds lastiger kan gebruiken. Ook heb ik regelmatig het gevoel dat ik ‘anders’ of een beetje vreemd ben. Ik denk dat een diagnose mij rust zou geven. Ik ben van jongs af aan altijd een observator geweest en heb veel interesse in psychologie en spiritualiteit. Ik zou me vooral graag meer ontspannen voelen in sociale contacten. Daar ervaar ik vaak nog spanning. Ik herken in ieder geval veel in je schrijven 🤗